ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ စည္း႐ုံးေရးစြမ္းရည္

ျမန္မာ့ လြပ္လပ္ေရးသမိုင္းကို မွတ္တန္းတင္ေရးသားသည္ရွိေသာ္ ၁၉၄၇-ခုနွစ္ဆန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ႔သည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကိစၥအေရးဆိုရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ၿဗိတိန္နိဳင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္ကိုလည္းေကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ အဖြဲ႔နွင့္ ၿဗိတိသွ်နန္းရင္း၀န္ (၀န္ႀကီးခ်ဳပ္) မစၥတာအက္တလီဦးေဆာင္သည့္ ၿဗိတိသွ်ကိုယ္စာလွယ္အဖြဲ႔တို႔ ၁၉၄၇-ခုနွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔မွစ၍ လန္ဒန္ၿမိဳ႕႐ိွ ကမၻာေက်ာ္ လိပ္စာတစ္ခုျဖစ္ေသာ အမွတ္ ၁၀၊ ေဒါင္းနင္းလမ္း (No. 10, Downing Street)တြင္ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကို လည္းေကာင္း ခ်န္လွပ္ထားလိုက္ပါက ၿပီးျပည့္စုံမည္ မဟုတ္ေခ်။


ထိုနွစ္ဆန္းက သမုိင္းတြင္က်န္ရစ္မည့္ ရက္စြဲတစ္ခုကား ၁၉၄၇ ခုနွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ရက္ေန႔ပင္ ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမူကား ထိုေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာနိဳင္ငံအား တစ္နွစ္အတြင္း လုံး၀လြပ္လပ္ေရး ေပးပါေတာ့မည္ဟု အာမခံခ်က္ေပးသည့္ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ ကိုေအာင္ျမင္ေခ်ာေမာစြာ လက္မွတ္ေရးထိုး လိုက္ၾကေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။

‘လုံး၀လြတ္လပ္ေရး’ ဆိုသည္မွာလည္း ျမန္မာျပည္မႏွင့္တကြ ေတာင္တန္းေဒသရွိ လူမ်ိဳးစုမ်ားေနထိုင္ရာေဒသ (ျပည္နယ္) မ်ား အပါအ၀င္ UNION ‘ယူနီယံ’ ေခၚ ‘ျပည္ေထာင္စု’ ပံုစံအျဖစ္ လြတ္လပ္ေရးေပးျခင္းကို ဆိုလိုေပသည္။

(မွတ္ခ်က္။ ။ ၂၇-၁-၄၇ ေန႔တြင္ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ ၁၉-၇-၄၇ ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နွင့္ တကြ အေပါင္းအပါ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား လုပ္ၾကံခံရ၍ က်ဆုံးသြားလင့္ကစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ဦးေဆာင္မွဳျဖင့္ ေဆြးေႏြးေတာင္းဆိုရာမွ ရ႐ွိခဲ့ေသာ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’သည္ ပ်က္ျပယ္မသြားခဲ့ပါေခ်။ ၁၉၄၇-ခုနွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ ညပိုင္းမွာပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနရာ ဆက္ခံရန္၊ တာ၀န္ဆက္လက္ယူရန္ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ခံက ဖဆပလအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဒုတိယဥကၠ႒ သခင္နဳ (ဦးနဳ)ကို ဖိတ္ေခၚခန္႔ထားၿပီးေနာက္ မၾကာမီ ဦးနဳ ကိုယ္တိုင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ဖိတ္ေခၚခ်က္အရ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္၍ လြတ္လပ္ေရးအၿပီးသတ္ အစီအစဥ္အျဖစ္ ‘နဳ-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ကို လက္မွတ္ေရးထိုးနိဳင္ခဲ့ပါသည္။)

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ‘တစ္နွစ္အတြင္း လုံး၀လြတ္လပ္ေရးေပးပါမည္’ ဟု ၿဗိတိသွ် အစိုးရက အာမခံခ်က္ေပးခဲ့သည့္ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ အရ ျမန္မာနိဳင္ငံသည္ ၁၉၄၈-ခု၊ ဇန္န၀ါရီ ၄ ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၄နာရီ မိနစ္၂၀ မွစ၍ ‘ျပည္ေထာင္စုသမၼတနိဳင္ငံ’ အျဖစ္ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္နိဳင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႔ တကယ္လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္၌ သူ အသက္ထင္႐ွား မ႐ွိေတာ့လင့္ကစား သူ၏ဦးေဆာင္ႀကိဳးပမ္းမွဳေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျခင္းျဖစ္ေလရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ‘လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ’ ဟု ဂုဏ္ျပဳတင္စား ေခၚေ၀ၚေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ယေန႔လူငယ္မ်ား အထူး သိ႐ွိမွတ္သားၾကေစခ်င္သည္ကား လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ၂၇-၁-၄၇ ေန႔က လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနျဖင့္ အခက္အခဲမ႐ွိ လြယ္ကူေခ်ာေမာစြာ ခ်ဳပ္ဆိုနိဳင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဟူေသာ အခ်က္ပင္တည္း။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ေရာက္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာအက္တလီ ေခါင္းေဆာင္ေသာ ၿဗိတိသွ်အစုိးရအဖြဲ႔နွင့္ စတင္ေဆြးေႏြးၾကသည့္ ၁၉၄၇-ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔ကပင္ သူ၏လိုလားခ်က္ကို ဘြင္းဘြင္းနွင့္ ျပတ္သားစြာပင္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သူ႔အေနျဖင့္ ျမန္မာနိဳင္ငံ ျပည္မအတြက္သာမက ေတာင္တန္ေဒသ႐ွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအတြက္ပါ ကိုယ္စားျပဳ၍ လာေရာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လိုခ်င္သည့္ လြတ္လပ္ေရးပုံစံကလည္း ျပည္မနွင့္ ေတာင္တန္းေဒသေန လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ေဒသနယ္ပယ္ (ျပည္နယ္) မ်ား စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းအပ္သည့္ UNION ‘ျပည္ေထာင္စု’ အသြင္မ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္းကို ရဲ၀ံ့ျပတ္သားစြာ ေျပာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ယင္းသို႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ စတင္အေရးဆိုေနဆဲမွာပင္ အေနွာက္အယွက္၊ အထစ္အေငါ့တစ္ခု ေပၚလာပါေတာ့သည္။

ယင္းကား ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံသို႔ ျမန္မာနိဳင္ငံမွ ေၾကးနန္းတစ္ေစာင္ ေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ေၾကးနန္းစာတြင္ ယခု လန္ဒန္ေရာက္ေနသူ ေအာင္ဆန္းသည္ ေတာင္တန္ေဒသ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားကို ကိုယ္စားမျပဳ၊ အထူးသျဖင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ကို ကိုယ္စားျပဳသူမဟုတ္၊ ျမန္မာျပည္မ၏ ကိုယ္စားလွယ္သာျဖစ္ေၾကာင္း ပါ႐ွိလာၿပီး ေၾကးနန္းစာ၏ ေအာက္တြင္ ႐ွမ္းေစာ္ဘြားနွစ္ဦး၏ အမည္ ပါလာသည္။

ဤတြင္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရက အဆိုပါ ေၾကနန္းစာကိုျပၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ‘မင္းေျပာသလုိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳ အေရးဆိုပိုင္ခြင့္မ႐ွိ’ဟု ေျပာပါသည္။

ေၾကးနန္းစာေၾကာင့္ သခင္ျမစေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ အထူးစိုးရိမ္ တုန္လွဳပ္သြားေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကမွဳ ယခုေၾကနန္း႐ုိက္သူ ေစာ္ဘြားနွစ္ဦးသည္ လူနည္းစုသာျဖစ္ေၾကာင္းသိသျဖင့္ ဣေႁႏၵမပ်က္ေခ်။

႐ွမ္းေစာ္ဘြားနွစ္ဦးက ၿဗိတိသွ်အစိုရထံ ေၾကးနန္း႐ုိက္လိုက္ေၾကာင္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဖဆပလ႒ာနခ်ဳပ္မွ တာ၀န္႐ွိလူႀကီးမ်ားက ၾကားသိရေလရာ ခ်က္ခ်င္းပင္ တန္ျပန္လွဳပ္႐ွားမွဳတစ္ခုကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။

႐ွမ္းျပည္နယ္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဦးတင္ေအး (ေနာက္ပိုင္း နိဳင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ၀င္)၊ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) တို႔ႏွင့္တိုင္ပင္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား အေလးအနက္ ေထာက္ခံသည့္ လူထုစည္းေ၀းပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ရန္ ဗိုလ္မွဳးေအာင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္)၊ ဗိုလ္ထြန္းလင္း (ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္) နွင့္ ဦးေဖခင္ (ေနာက္ပိုင္းသံအမတ္ႀကီး၊ အၿငိမ္းစား) တို႔အား ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕သို႔ ေစလႊတ္လိုက္ပါသည္။

ဦးတင္ေအးနွင့္ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေခါင္းေဆာင္မွဳကို အႂကႊင္းမဲ့ လက္ခံ ယုံၾကည္သူမ်ားျဖစ္သည့္ျပင္ အလြန္တက္ႂကြေသာ လူငယ္မ်ားျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္သည့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ သည္ ႐ွမ္းျပည္နယ္တြင္ အထူးၾသဇာေညာင္းၿပီး လူငယ္ထုအား စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းနိဳင္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဦးတင္ေအး အမွဳးျပဳေသာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပည္နယ္အတြင္း႐ွိ ၿမိဳ႕နယ္အဖြဲ႔ခြဲမ်ားအား ေစာ္ဘြားနွစ္ဦး ဘိလပ္သို႔ ေၾကးနန္း႐ိုက္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္႐ွဳတ္ခ်သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား ျပဳလုပ္၍ ဆႏၵ ျပၾက႐န္ ၫႊန္ၾကားလုိက္သည္။ ထို႔ျပင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူတန္းစား အလႊာအသီးသီးပါ၀င္ သည့္ လူထုစည္းေ၀းပြဲႀကီးတစ္ရပ္ က်င္းပရန္ စီစဥ္လိုက္သည္။ ယင္းလူထုစည္းေ၀းပြဲသို႔ တက္ေရာက္သူလူဦးေရမွာ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္႐ွိရာ ျမန္မာျပည္မတြင္ဆိုလွ်င္ ပရိတ္သတ္ မမ်ားလွဟုဆိုနိဳင္ေသာ္လည္း ႐ွမ္းျပည္နယ္အဖုိ႔မွာမူ မၾကံဳစဖူး ထူးကဲစြာ အင္အားျပလိုက္ေသာ ဆႏၵျပမွဳ သို႔မဟုတ္ နိဳင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယင္းအစည္းအေ၀းႀကီးက ရွမ္းျပည္နယ္အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္မႏွင့္အတူ တစ္ၿပိဳင္တည္း လုံး၀လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္မႏွင့္အတူ ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္မ်ား စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းအပ္ေသာ ‘ျပည္ေထာင္စု’ အသြင္ျဖင့္ လုံး၀လြတ္လပ္ေရးရလုိေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို အႂကြင္းမဲ့ေထာင္ခံပါေၾကာင္း တခဲနက္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါသည္။ အစည္းအေ၀းကို ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ႐ုတ္သိမ္း၍ စနစ္တက် တန္းစီလွည့္လည္ကာ ၿဗိတိသွ်အစိုရ ေတာင္တန္ေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံးေ႐ွ႕သို႔သြားၿပီး ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ဟစ္ေအာ္ေႂကြးေၾကာ္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကေသးသည္။ ဤကား ႐ွမ္းျပည္နယ္ သမိုင္းတြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ျပည္သူလူထု၏ နိဳင္ငံေရး ဆႏၵျပမွဳႀကီးပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

ထုိေန႔မွာပင္ ဦးတင္ေအး၊ ဦးေဖခင္တို႔ အဖြဲ႔က ရန္ကုန္ ဖဆပလ ႒ာနခ်ဳပ္ႏွင့္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ေရာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ထံသို႔ လူထုစည္းေ၀းပြဲႀကီး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အျမန္ေၾကးနန္း႐ိုက္ အေၾကာင္းၾကားလိုက္ၾကသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကလည္း ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာအက္တလီအား ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ထုတ္ျပလိုက္ေသာအခါ ‘ေအာင္ဆန္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ကုိယ္စားမျပဳ’ ဟူေသာ ေစာ္ဘြားနွစ္ဦး၏ ေၾကးနန္းသည္ အလုိအေလ်ာက္ ပ်က္ျပယ္သြားေလေတာ့သည္။

သို႔ႏွင့္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် အစိုရတို႔ ညွိႏွိဳင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ဆက္လက္က်င္းပနိဳင္ခဲ့ရာ ေနာက္ဆုံး၌ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ မတတ္သာေတာ့ဘဲ ျမန္မာနိဳင္ငံအား ‘ျပည္ေထာင္စု’ ပံုစံျဖင့္ လုံး၀လြတ္လပ္ေရးေပးရန္ သေဘာတူေၾကာင္း အတည္ျပဳသည့္ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ ကို ၂၇-၁-၄၇ ေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုလိုက္ရေတာ့သည္။

သို႔ရာတြင္ မစၥတာ အက္တလီဦးေဆာင္ေသာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ‘ခ်ာခ်ီ’ ဦးေဆာင္သည့္ ‘ကြန္ဆာေဗးတစ္’ ပါတီ၏ ဖိအားေပးမွဳေၾကာင့္ ‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ တြင္ မသိမသာ လွည့္ကြက္သဖြယ္ ‘၀ွက္ဖဲ’ တစ္ခု ထည့္သြင္းေရးသားထားေလသည္။ ယင္း ‘၀ွက္ဖဲ’ ကေတာ့ ဤသို႔ျဖစ္သည္။

‘ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္’ ၏ အပိုဒ္ ၃(ဂ) တြင္ -

‘ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္မ်ားအတြက္မူ သက္ဆုိင္ရာ လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တုိင္က ျမန္မာျပည္မနွင့္အတူ လြတ္လပ္ေရး ရယူကာ ‘ယူနီယံ’ ေခၚ ျပည္ေထာင္စုပံုစံျဖင့္ ေနလုိေၾကာင္း အခုိင္အမာ စာခ်ဳပ္တစ္ခု လက္မွတ္ေရးထုိးေပးၾကရမည္’ ဟု ထည့္သြင္းထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ဤကား ေတာင္တန္းေဒသမွ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ေနထုိင္ရာ ျပည္နယ္မ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ‘စိန္ေခၚ’ လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကလည္း ယင္းစိန္ေခၚခ်က္ကို ရဲ၀ံစြာပင္ လက္ခံကာ ၁၉၄၇-ခုနွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂ ရက္ေန႔ အေရာက္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လာခဲ့ပါသည္။

ထိုအခ်ိန္၌ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စုံညီအစည္းအေ၀းကို ႐ွမ္းျပည္နယ္ ပင္လုံၿမိဳ႕၌ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားၿပီးျဖစ္ရာ ၿဗိတိသွ်တို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား အဆိုပါ ‘ပင္လုံအစည္းအေ၀း၌ လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သေဘာတူ လက္ခံေၾကာင္းစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးေအာင္ တတ္နိဳင္လွ်င္ လုပ္ျပပါေလာ့’ ဟုစိန္ေခၚလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ၿဗိတိန္နိဳင္ငံေရာက္ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ရွိ ၿဗိတိသွ်အစိုရ ေတာင္တန္းေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႒ာနမွ ‘စတီဗင္ဆင္’ဆိုသူ ဦးေဆာင္ေသာ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္မ်ားအား နည္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ ေသြးခြဲေနခဲ့ၾကသည္။

‘ေအာင္ဆန္းတို႔ကို မယုံၾကနဲ႔၊ သူနဲ႔ေပါင္းရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒုကၡေရာက္မွာပဲ၊ ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမွဳ ေအာက္မွာပဲေနမွ ခင္ဗ်ားတို႔သက္သာမယ္’ စသည္ျဖင့္ ေျခထုိးေသြးခြဲသလို တစ္ဖက္ကလည္း နိဳင္ငံျခားမွ အေကာင္းဆုံး အရက္ယမကာမ်ား၊ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္မ်ားျဖင့္ ျဖားေယာင္းစည္း႐ုံးမွဳေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕သည္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးသင့္၊ မထိုးသင့္ စဥ္းစားရာ၌ ေတြေ၀လ်က္ ႐ွိၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕၌ တစ္လလုံးလုံး အလြန္ပင္ပန္းစြာ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ရၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ အနားယူ အပန္းေျဖရန္ပင္ စိတ္မကူးေတာ့ဘဲ ပင္လုံသို႔ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၈ ရက္ေန႔အေရာက္ ခရီးထြက္ခဲ့ပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ပင္လုံသို႔ေရာက္သြားခ်ိန္၌ အေျခအေနမွာ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔ က်င္းပမည့္ ပင္လုံညီလာခံႀကီးတြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ား စည္းလုံးညီညြတ္စြာျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကပါ့မလား ဟုစိုးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ယင္းအေျခအေနကို ေကာင္းစြာသိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေခါင္းေဆာင္မွဳကို အႂကြင္းမဲ့ယုံၾကည္ေထာက္ခံသူ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ ဆမားဒူ၀ါဆင္၀ါးေနာင္၊ မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး (အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္) ႏွင့္တကြ ႐ွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔မွ ဦးတင္ေအး၊ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး)၊ အိုင္စီအက္စ္ ဦးတင္ထြဋ္၊ ဦးေဖခင္ စေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားက ပင္လုံေရာက္ ကိုယ္စာလွယ္မ်ားအား အလ်င္အျမန္ စည္း႐ုံးလွဳပ္ရွားမွဳျဖင့္ နွစ္နာရီ အတြင္း ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္းစုံပါ၀င္ေသာ အစည္းအေ၀းတစ္ခု ျဖစ္ေျမာက္သြားပါေတာ့သည္။

ယင္းအစည္းအေ၀းသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ၿပီး ‘ယူနီယံ’ ေခၚ ျပည္ေထာင္စု အသြင္ျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားနွင့္ ျပည္မတို႔ ပူးေပါင္းဖြဲ႔လ်က္ လြတ္လပ္ေရး ရယူျခင္းသည္သာလွ်င္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္ စုံလင္စြာျဖင့္ ႐ွင္းလင္းေျပာျပရာ အားလုံးက နားလည္သေဘာေပါက္သြားၿပီး လက္ခံသေဘာတူညီသြားၾကေလသည္။

ထိုေန႔ကား ၁၉၄၇-ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔ပင္ျဖစ္သည္။

တစ္နည္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ (ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂) ျဖစ္ေပၚလာေစသည့္ ပင္လုံညီညြတ္ေရး စာခ်ဳပ္ႀကီး ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ရန္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔ ညေနက်မွပင္ ေသခ်ာသြားခဲ့ပါသည္။

ထုိအခ်ိန္၌ ‘စတီဗင္ဆင္’ ဦးေဆာင္ေသာ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစအုပ္စုကေတာ့ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနကို မသိၾကေသး။ သူတို႔ေသြးခြဲ ေျခထိုးထားသည့္အတိုင္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္ မည္သို႔မွ ျဖစ္ေျမာက္နိဳင္မည္ မဟုတ္ဟု တထစ္ခ် ထင္ေနၾကဆဲပင္ ျဖစ္သည္။

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ားနွင့္တကြ ကခ်င္ဒူ၀ါမ်ား၊ ရွမ္ျပည္နယ္မွ နယ္႐ွင္ေစာ္ဘြားမ်ားသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ နွလုံးသားအတြင္း အခိုင္အမာ ကိန္းေအာင္းေနသည့္ ‘ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္’ အေၾကာင္း ေကာင္းစြာသိျမင္ သေဘာေပါက္သြားၾကၿပီ ျဖစ္ေလသည္။

ထို႔ေၾကာင္ပင္ ေနာက္တစ္ေန႔ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ နံနက္ ၁၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အမွဳးျပဳေသာ ကိုယ္စာလွယ္ ၂၂ဦး တုိ႔သည္ သမိုင္း၀င္ ‘ပင္လုံညီညြတ္ေရး စာခ်ဳပ္ႀကီး’ ကို တစ္ေယာက္ၿပီးတေယာက္ ဆက္တိုက္ လက္မွတ္ေရးထုိးလိုက္ၾကသည္။

ဤကား ၁၉၄၂-ခုနွစ္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (ဘီအုိင္ေအ) ေခတ္မွစ၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အထူးႀကိဳးစာ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရး၊ စစ္ၿပီးေခတ္ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားတပ္ဦးႀကီး၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု မ်ားအား တရင္းတနီွး စည္း႐ုံးခဲ့ျခင္း၊ (၂၆-၉-၄၆) ေန႔တြင္ အစိုးရ အာဏာရရွိၿပီး ေနာက္တြင္လည္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသို႔ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္လ်က္ ေသြးခ်င္းလူမ်ိဳးစုမ်ားအား အပင္ပန္းခံ စည္း႐ုံးခဲ့ျခင္းတို႔၏ ရလဒ္ပင္တည္း။

တစ္နည္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ သူ၏ စည္း႐ုံးေရးစြမ္းရည္ျဖင့္ ‘ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိဳင္ငံေတာ္’ ဟူေသာ လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ နိဳင္ငံတစ္နိဳင္ငံကို ကမၻာ့ေျမပုံေပၚတြင္ ထင္႐ွား ေပၚလြင္စြာ ေရးဆြဲဖန္တီးနိဳင္ခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသတည္း။

တကၠသိုလ္ေနဝင္း
စတိုင္သစ္မဂၢဇင္း (ေဖေဖၚ၀ါရီ-၁၉၉၅)

စုေဆာင္းထုတ္ႏုတ္တင္ျပသူ...ဘေလာ့ခ္ဂါ အလင္းဆက္

၁၇.ဇူလိူင္လ. ၂၀၁၀

အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အာဇာနည္ သူရဲေကာင္း မ်ားကို ေလးစား ၾကည္ညိဳေသာအားျဖင့္ ဘေလာ့ခ္ဂါ ဒီမိုေဝယံ၊ ေရႊေက်ာင္းသား၊ အလင္းဆက္ ႏွင့္ ခမိခဆဲ တို႔မွစီစဥ္ပါသည္။